Om maar meteen met de deur in huis te vallen: deze blog is min of meer uit ergernis ontstaan. Misschien geen goede reden om achter de laptop te gaan zitten, maar ik wil toch wel even wat kwijt. Het heeft te maken met de hype – anders kan ik het niet noemen – die de afgelopen maanden is losgebarsten, waarbij wij Nederlanders, al dan niet gewenst, het verleden worden ingetrokken. Inderdaad, ook ik ga een duit in het zakje doen in de discussie die begon bij Zwarte Piet en die, via Admiraal De Ruyter en J.P. Coen, inmiddels ook bij Peerke Donders is aanbeland. Moet eerstgenoemde, volgens een deel van ons volk, bij voorkeur van kleur verschieten, de anderen hebben, naar de huidige maatstaven, zodanige zonden begaan, dat zij op social media al menigmaal van hun sokkel zijn getrokken. Het lijkt nog slechts een kwestie van tijd, voordat weer een echte beeldenstorm losbarst.
“Wie zonder zonden is …”
Wie hoopt (of vreest), dat ik mij nu ook met allerlei feitjes en spitsvondigheden in deze discussie ga mengen, ga ik meteen teleur (of: gerust-)stellen. Nee, ik houd mijn mening voor mijzelf. Ik wil in deze blog wel graag een heel ander aspect van deze discussie belichten. En dat ligt vooral op het vlak van de communicatie. Waarbij ik in het bijzonder de social media als communicatiemiddel op het oog heb. Een ideaal platform om een tot nu toe alom gewaardeerde Nederlandse held, die een zodanige status heeft dat-ie (het zijn wel heel vaak mannen) er ‘gebeiteld’ bij mag staan, aan de schandpaal te nagelen. De naam en het (naar de mening van de zelfbenoemde aanklager) betwistbare gedrag zijn publiekelijk gedeeld, waarna de discussie kan losbarsten.
“… werpe de eerste steen”
Nogmaals, het is mij niet te doen om in een kamp van voor- of tegenstanders in deze discussie plaats te nemen. Laat staan iemand te veroordelen op grond van zijn of haar mening. Wat mij wel opvalt is het volgende. In de eerste plaats constateer ik dat ‘de beer los is’. De discussie over de ene grootheid is nog niet geluwd, of van het volgende, al jaren bijna vergeten standbeeld, wordt opeens een schaduwzijde belicht. Het mag allemaal. We zijn vrij om een eigen mening te vormen en deze vervolgens ook te delen. Maar – en nu kom ik tot mijn punt – in de gedachtewisseling, die vooral via social media wordt gevoerd, mis ik een essentieel aspect.
Zouden de mannen, die het ooit tot Nederlandse held schopten, doelbewust daden hebben verricht, die wij nu – misschien heel terecht – afkeurenswaardig vinden? Werden zij niet, oordelend naar de maatstaven van toen, mogelijk eveneens heel terecht, destijds als held beschouwd? Laten wij ophouden er een wedstrijdje ‘eigen nest bevuilen’ van te maken. Voordat de discussie helemaal ontspoort – nu al maken mensen, die elkaar nog nooit echt gezien of gesproken hebben, elkaar op social media uit voor ‘rotte vis’ – zou ik willen pleiten voor een stukje gezonde zelfreflectie. Een beetje milder mag best. Zoals wij nu (soms zonder goede feitenkennis, vaak ongenuanceerd) oordelen over bekende Nederlanders uit vroeger tijden, zo zullen generaties na ons, ook (mogen) oordelen over ons. De woorden van Jezus, “Wie zonder zonden is werpe de eerste steen” (Johannes 8 : 7), hebben voor mij in elk geval nog niets van hun kracht verloren.
Dit wilde ik toch even kwijt.
Ik ga geen enkele discussie uit de weg, maar je zult begrijpen dat ik vanuit Juncta Juvant training & coaching (www.junctajuvant.nl) toch vooral benieuwd ben naar je opvatting over de wenselijkheid van een individueel vermogen tot zelfreflectie. In hoeverre zijn wij nog in staat om ook kritisch naar ons eigen handelen te kijken?
Met vriendelijke groeten,
Machiel Kuijt
Recente reacties